Chociaż War Game ciężko sklasyfikować jako film z efektami specjalnymi, to jednak postprodukcja wymagała od nas kilku zabiegów z tej dziedziny. Jak w każdej prawdziwej produkcji filmowej, na etapie realizacji materiału trzeba było iść na pewne kompromisy, ze względu na ciasny budżet, konieczność oszczędzania czasu czy ograniczenia wynikające z warunków, jakie oferowała lokacja zdjęciowa. Dobre planowanie i umiejętność przewidywania pozwoliły nam utrzymać te „błędy” w ryzach, dzięki czemu finalna praca nad filmem nie sprawiła większych trudności i dała dobre efekty.
Poniżej zobaczycie efekty specjalne, których realizacja była niezbędna do tego, by War Game było dla widza takim doświadczeniem, jakie zamierzyliśmy.
Ujęcie otwierające
Wybór ulicy Biskupiej w Gdańsku, jako lokacji zdjęciowej był nieprzypadkowy – to jedna z niewielu ulic, które nie zmieniły znacząco swojego wyglądu od czasów, które prezentujemy w filmie, tj 1956r. Nie sposób jednak uniknąć pewnych oznak postępu cywilizacyjnego – współczesne znaki drogowe, skrzynki telekomunikacyjne, anteny satelitarne. W przeciwieństwie do samochodów, których właścicieli wystarczyło poprosić o usunięcie pojazdów z ulicy, nie dało się usunąć tych elementów z kadru – konieczne było zaplanowanie jeszcze przed zdjęciami, które elementy obrazu mają być zmienione oraz jak wykonać ujęcie, by późniejsze zmiany były jak najłatwiejsze do wykonania. Ważne było również takie umiejscowienie kamery, by podczas jej ruchu na kranie w górę perspektywa obiektów do usunięcia nie zmieniała się zbytnio, co pozwoli na wprowadzenie zmian w środowisku 2D – taniej i szybciej niż w 3D. Pomógł nam tracking 2D, tracking planarny i odrobina rotoskopii.
Na szczególną uwagę zasługują znaki drogowe – ten który był bliżej kamery został całkowicie usunięty z kadru, by nie odciągać uwagi widzów od akcji. Znak umieszczony w oddali był trudniejszy do usunięcia, ale też nie było potrzeby całkowicie go usuwać – w efekcie został tylko zamieniony na inny znak – wybraliśmy taki, który pojawiał się na drogach w roku 1956, ale nie zobaczymy go dzisiaj.
Budzik
Budzik od samego początku był problematyczny – pierwszą komplikacją był mechanizm jego działania. Zależało nam na tym, by wskazówka budzika przeskoczyła z 5:59 na 6:00. Niestety mechanizm obracał wskazówkę powoli, lecz bezustannie, przez co jej wędrówka na godzinę 6 nie była tak widoczna i oczywista, jak byśmy tego chcieli. W efekcie konieczne był nagranie ruchu wskazówki w formie timelapse – wykorzystaliśmy z niego tak naprawdę tylko dwie klatki – tę na której widać 5:59 i tę na której jest równo 6:00. Żeby uwiarygodnić ruch wskazówki dołożyliśmy jeszcze jedną klatkę pośrednią, rozmazując ruch wskazówki. Nie zapomnieliśmy również o dodaniu efektu szumu w obrazie – dzięki temu nic nie zdradza naszego małego efektu specjalnego.
Drugim problemem budzika był jego cyferblat – zawierał napis cyrylicą „Wyprodukowano w Związku Radzieckim”. Historycznie nie stanowiło to problemu dla narracji, ale uznaliśmy, że na wskroś polski i patriotyczny bohater nie zechciałby mieć takiego gadżetu w swoim domu, a poza tym napis również niepotrzebnie odciągał uwagę od tego co ważne – zdecydowaliśmy się więc na jego usunięcie.
Mikrofon w kadrze
To klasyczny błąd w surowym materiale, nie unikają go nawet największe produkcje. Mikrofon pojawił się w scenie z lustrem, gdzie bohater przeżywa dawne wspomnienia wojenne. Byliśmy świadomi tego błędu już w trakcie realizacji ujęcia – zdecydowaliśmy jednak, że gra aktorska Pana Ronczewskiego była tak dobra, że nie chcieliśmy robić dubla – uznaliśmy, że wolimy usunąć mikrofon. Tak też się stało.
Członek ekipy w kadrze
To już błąd wyższej kategorii – nie mieliśmy jednak w kadrze człowieka, a jedynie jego łokieć. Szerokie kadry lubią ukryć takie wady, a wyrazista akcja tuż przed kamerą znieczula oko w wyszukiwaniu szczegółów. Na szczęście problem był niewielki, a tym elementem obrazu i tak trzeba było się zająć, ze względu na brakującą tapetę.
Brakujące tapety
Lokacja w której realizowaliśmy zdjęcia wnętrza mieszkania bohatera nie była wcale wytapetowana – posługiwaliśmy się czterema zastawkami z drewna, pokrytymi specjalnie kupioną w tym celu tapetą. Ściany w lokalu nie podobały nam się i zupełnie nie oddawały klimaty, jaki chcieliśmy uzyskać – dysponując takimi 4 zastawkami mogliśmy „wytapetować” całe mieszkanie, przestawiając je w zależności od kadru, jaki chcieliśmy uzyskać.
Z góry było wiadomo, że zastawek z tapetą będzie czasami brakować a braki te trzeba będzie uzupełnić w postprodukcji. Do tego procesu zakwalifikowały się ujęcia z Niemcami szarpiącymi młodą kobietę oraz kilka ujęć z pomieszczenia z radiem. Największym wyzwaniem było jednak końcowe ujęcie – zastawek brakowało zarówno za bohaterem jak i z prawej strony kadru.
Tapeta za fotelem została uzupełniona ze zdjęć i przykryta ponownie zrotoskopowanym oparciem fotela. Z prawej strony znajdował się także stolik. Położenie tapety „pod” niego było trochę trudniejsze. Korzystając z trackingu 3D odtworzyliśmy ruch kamery w przestrzeni trójwymiarowej. Na tej podstawie zdefiniowaliśmy płaszczyznę, na którą położyliśmy tapetę. Okazało się, że ręczna rotoskopia stolika była dokładniejsza od półautomatycznej. Ostatnim wyzwaniem był cień, jaki stolik rzucał na ścianę za sobą – ten trzeba było wykonać w całości ręcznie.
Ujęcie zamykające film
To zdecydowanie najtrudniejsze ujęcie pod względem postprodukcji w całym War Game. Ujęcie to tak naprawdę składa się z dwóch, zupełnie osobnych ujęć – jedno z nich było realizowane w mieszkaniu bohatera, a drugie na ulicy Biskupiej – konieczne było ich połączenie w taki sposób, by uzyskać efekt wyjechania kamery przez okno. O tym efekcie jednak za chwilę.
Oprócz wspomnianych uzupełnień tapety w pomieszczeniu, konieczne było jeszcze usunięcie z kadru slidera, po którym prowadzona była kamera. Ujęcie na zewnątrz oprócz tych samych zmian, które były wprowadzone w ujęciu otwierającym, wymagało jeszcze usunięcia osoby, która wtargnęła nam w kadr w trakcie ujęcia. Dzieci grające w tej scenie były już bardzo zmęczone i nie chcieliśmy robić kolejnych dubli tylko z tego powodu – zdecydowaliśmy się na jego usunięcie.
Przejście kamery przez szybę to chyba jedyny łatwo rozpoznawalny efekt specjalny w War Game. Korzystając z trackingu 3D obu ujęć odtworzyliśmy ruch kamer, nałożyliśmy je na siebie dla uzyskania efektu płynności ruchu. Ostatnimi elementami były szyby i zasłony – usunęliśmy z obrazu całkowicie szyby i zasłony, które znajdowały się oryginalnie w kadrze – w ich miejsce wstawiliśmy własne zasłony (sfotografowane na greenscreen), szybę i odbicie, które trzeba było zanimować. Żeby uzyskać ten efekt, konieczne było zrobienie zdjęcia z kranu, dzięki czemu perspektywa odbić w szybie jest zgodna z tym, czego oczekujemy i co najważniejsze – nie widzimy w odbiciu samej kamery, która przecież w oryginalnym ujęciu była widoczna doskonale!
Mamy nadzieję, że większość efektów specjalnych opisanych w tym artykule zaskoczyła Was, że oglądając War Game nie mieliście pojęcia o ich istnieniu. Jeśli tak, to bardzo dobrze – dobrze wykonane efekty specjalne to takie, których nie widać –a jeśli nie byliście ich świadomi, to znaczy, że wykonaliśmy swoją pracę na najwyższym poziomie!
